Wycieczka po „Szlaku garbackich willi”

Ocena:

0/5 | 0 głosów

 9 maja 2022 roku odbyła się wycieczka „Szlakiem  Garbackich Willi” w Garbatce-Letnisku z I klasą  technikum leśnego Zespołu Szkół Drzewnych i Leśnych, którą prowadziła Elżbieta Dziedzicka. Uczestnicy wycieczki, zatrzymując się na skrzyżowaniu ulic Lewandowicz i 15. Stycznia, poznali historię Stacji Garbatka, a  jako pierwszą odwiedzili położoną przy dawnej ul. Piaskowej, obecnie ul. Dr. Jana Jaworskiego willę Jana Jaworskiego,  urodzonego 14 maja 1898 roku w Jabłonnie, okolicach Czarnolasu. Doktor Jaworski ukończył  studia medyczne w Warszawie, a w 1930 roku osiedlił się w Garbatce- Letnisku, gdzie trzy lata później zawarł związek małżeński oraz wybudował wcześniej wspomnianą willę.  Dowiedzieliśmy się, że był zaangażowany w działalność społeczną na rzecz podradomskiego letniska,  w Garbatce na swojej  działce gościł  Wincentego Witosa, a później był osobistym lekarzem generała Władysława Sikorskiego. 

Następnie  zatrzymaliśmy się na skrzyżowaniu  ulicy Fabrycznej i Kolejowej,  terenie dawnej Destylarni  Przerobu Żywicy i tartaku, gdzie wysłuchaliśmy historii  o tragedii pacyfikacyjnej Garbatki w nocy z 11 na 12 lipca 1942 roku.  Kolejna opowieść dotyczyła willi „Amerykanina”, miejsca, w którym mieszkała rodzina  Apolonii Dobrzańskiej, jej  wnuczka Aleksandra, synowie,  rotmistrz Bohdan i Zygmunt – zginęli  zabici  na Wschodzie, co   upamiętnia tablica na cmentarzu w Garbatce. W dramatycznych dziejach rodzinny Dobrzańskich pojawiło się wspomnienie o  ojcu Andrzeja Mularczyka, pisarza i scenarzysty filmowego (autora „Samych swoich”), który zginął podobnie jak bracia Dobrzańscy i wybitnym  filozofie  Leszku Kołakowskim, okupacyjnym koledze Aleksandry Dobrzańskiej.

Kilkadziesiąt kroków dalej  od willi „Amerykanina” stanęliśmy przy malowniczym budynku przy ulicy Zdrowotnej,  willi  należącej niegdyś do rodziny  „Hanki” Lewandowicz, jedynej córki Janiny i Józefa Lewandowiczów – dyrektora wcześniej wspomnianej destylarni żywicy. Rodzina ta wraz z wybuchem  II wojny światowej  przystąpiła do nielegalnej podziemnej organizacji ZWZ AK. „Hanka” - łączniczka,   będąc na poddaszu, została aresztowana, uznana za więźnia politycznego, a następnie skierowana do starego budynku szkoły, miejsca tortur, skąd trafiła do obozu zagłady w Oświęcimiu. Zginęła tam jesienią. Podążając dalej ul. Zdrowotną, poznaliśmy pierwszy ośrodek zdrowia w Garbatce- Letnisku.

Ostatnimi willami, jakie udało się  nam odwiedzić był dom rodziny Ziębów i rodziny Komorowskich na ulicy Dębowej,  wille usytuowane w swoim bliskim sąsiedztwie willa „Zofiówka” (1932), willa „Piotrówka” (1926) i  willa „Radosna” oraz położona nieco dalej willa „Róż”.

 Był to dopiero początek naszej wyprawy. Ograniczony czas nie pozwolił nam na obejrzenie całego szlaku, ale była to pouczając, ciekawa lekcja kultury, historii  o Małej Ojczyźnie - miejscu, w którym przyszło nam spędzać młodość i się uczyć. 

 Maria Maczan, Piotr Kruk